Pakhuis Libau

Pakhuis Libau

Libau is samen met Monumentenwacht Groningen gevestigd in het voormalige pakhuis ‘Libau’. Een rijksmonument in een beschermd stadgezicht. De naam Libau is een verwijzing naar de Duitse naam voor de Letse havenstad Liepãja. Groningse handelaren bedreven in de achttiende eeuw en de negentiende eeuw veel handel, voornamelijk graan, met Libau in het zuidwesten van Letland. 

Het oudste deel van het pakhuis is omstreeks 1300 gebouwd. Pakhuis Libau is één van de oudste panden in Groningen. Gedurende de middeleeuwen had het pand een woon-werkfunctie. De toenmalige begane grond (huidige kelder) en erboven gelegen woonhal werden bewoond. De vroegere stookplaats op de huidige begane grond geeft een indruk van de hoogte die de woonhal had. De verdiepingen hadden een opslagfunctie.

In de 17e eeuw is het pand in gebruik als bierbrouwerij. Het water van de Drentse A was in die tijd van goede kwaliteit en geschikt voor het brouwen van bier. Langs het Hoge der A stonden veel bierbrouwerijen; dit was de productieplaats van het kluunbier. Het Pakhuis Libau had ook toen nog een woon-werkfunctie. De inmiddels verbouwde woonhal werd bewoond door de brouwer die de verdiepingen gebruikte voor opslag. De kelder werd onderverhuurd.

Aan het eind van de 18e eeuw kocht de graanhandelaar W.J. Hesselink het pand. Libau is dan alleen nog in gebruik als pakhuis. De familie Hesselink heeft de huidige voorgevel voor het pakhuis laten zetten. Vanaf de late 18e en in de 19e eeuw was er vanuit Groningen veel (graan)handel met het Oostzeegebied. Vrijwel zeker is Hesselink degene die het pakhuis Libau heeft genoemd, naar de stad Liepāja in Letland. Als zijn nazaten het pakhuis verkopen heeft het de naam Libau. Ook de volgende eigenaren gebruikten Libau als graanpakhuis. In 1882 werd de achterbouw van het pand, die zich aan de Haaksgang bevindt, vervangen door een nieuw pakhuis.

Pakhuis Libau is drie verdiepingen hoog. Elke verdieping is voorzien van een hijsluik en aan de topgevel is nog een trijshuisje aanwezig. Ook in de zijgevel (bereikbaar via de Haaksgang) bevindt zich een hijswiel voor het omhoog takelen van goederen. Dit hijswiel is van het Groninger type dat inpandig bediend werd.